ARAMA VE KURTARMA TÜRLERİ

Özellikle dağlık ve engebeli arazilerde yürütülen arama ve kurtarma çalışmaları ile ilgilidir.

Karada ve iç sularda zor durumda kalan kazazedeleri arama ve kurtarma çalışmaları ile ilgilidir.

Yıkılan binalar veya diğer endüstriyel tesislerde mahsur kalan kazazedelerin kurtarılma çalışmalarıyla ilgilidir. İşin uzmanlık doğası gereği, bu alanda görevlendirilen ekiplerin multi-disipliner bir kadroya sahip olması zorunludur. Bu nedenle, arama ve kurtarma ekibinde güvenlik, yangın ve acil sağlık hizmetleri konularında uzmanlaşmış personel bulunmaktadır. Geleneksel kara arama ve kurtarma ekiplerinin aksine, bu ekipler binalarda yapısal çöküş, elektrik hatları, kırık doğal gaz boru hatları ve diğer tehlikelerle karşı karşıya kalabilirler.

Savaş sırasında ve çatışma alanlarının içerisinde veya etrafındaki arama ve kurtarma çalışmalarını kapsar.

Ankara ve İstanbul uçuş bilgi bölgeleri (FIR) dâhilinde arama ve kurtarma hizmetleri Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) uluslararası standart ve tavsiye edilen usullere göre yürütülür. Gerekli kolaylıkların temini için her türlü sorumluluk Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı ile Ulaştırma Bakanlığı’na aittir.

Ana Arama ve Kurtarma Koordinasyon Merkezi (AAKKM) Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı’dır. AAKKM karada, havada ve denizde arama ve kurtarma harekâtının en üst düzeyde koordinasyonu ve iş birliğini sağlayan ve hâlin icabına göre kanunlar, uluslararası çok taraflı ve iki taraflı, sözleşmeler esaslarına göre komşu ülkelerle koordinasyon ve işbirliği kuran merkezdir.

Arama ve kurtarma hizmeti Ankara ve İstanbul uçuş bilgi bölgeleri ile Türkiye’nin arama ve kurtarma hizmeti vermekle yükümlü olduğu açık denizler üzerindeki alanlardan sorumludur. Şekil 1.1’ de tüm Türkiye Türk Arama Kurtarma Bölgesi (AKB) ve Şekil 1.2’de Türkiye’nin Arama Kurtarma Alt Bölgeleri (AKAB) haritası görülmektedir.

Ege Denizinde, Türkiye ve Yunanistan arasındaki anlaşmazlık nedeniyle arama ve kurtarma sorumluluk alanları paylaştırılmamıştır. Yunanistan uçuş hattında olduğu gibi bütün Ege Denizi’nin kendi sorumluluk alanına verilmesini istemektedir. Türkiye ise, Ege Denizi’ni ortadan ikiye bölecek şekilde kendi tarafındaki deniz alanının kendi arama ve kurtarma sorumluluğuna verilmesini istemektedir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Şekil 1.1 Türk arama kurtarma bölgesi

 

 

 

 

 

 

 

 

  

Şekil 1.2. Arama kurtarma alt bölgeleri

 

Türkiye'deki arama - kurtarma hizmeti ve kolaylıkları, arama ve kurtarma çalışmaları ücretle tutulma durumu olmadıkça, Sivil Havacılık İdaresine (CAA) yapılacak müracaatla kendi toprağı üzerinde komşu ülkelere her zaman ücretsiz sağlanır. Tüm arama kurtarma birimleri ve kolaylıkları, arama ve kurtarma teknikleri ve fonksiyonları konusunda uzmanlaşmıştır. Dağ kurtarma birimi, arama ve kurtarma çalışmaları konusunda eğitilmiş olup gerektiğinde bu çalışmalara da katılabilirler.

Birçok devlet veya hûkümet kurum ve kuruluşu arama kurtarma operasyonlarına yardım verebilirler. Hava meydanlarındaki kolaylık tesisleri sadece bu amaca hizmet etmeleri için kurulmuş birimlerdir. Ancak, bunların yetersiz kalıp ulusal arama kurtarma planı talep edildiğinde arama kurtarma sistemine yardım etmeleri beklenen her bölümün kapsam ve çeşidi belirlenmelidir. Özel ilgililer hizmet için oldukça çok ödeme talep edebilecekleri için bunlardan ziyade kamu dairelerini yardım için çağırmaya özen gösterilmelidir.

Arama ve kurtarma koordinasyon merkezlerinin, gerektiğinde arama ve kurtarma istasyonlarıyla bağlantılı çalışabilecek sivil toplum kuruluşları ve bu kuruluşların kullanabilecekleri nitelikli ekipmanı, donanımı ve hatta personeli belirlenmelidir.

Arama ve kurtarma faaliyetlerine katılım yalnızca aktif operasyona katılım olarak algılanmamalı, hukuki, etnik, eğitim, müdahale ekiplerine yardım veya kurtarma merkezinin ekipmanlarının bulunmadığı bölgelerde yapılabilecek yardımlar olarak da değerlendirilmelidir. Arama ve kurtarma faaliyetlerinin sivil toplum örgütleriyle birlikte yürütülmesi ulusal ve uluslararası açıdan kurtarma faaliyetlerindeki başarıyı artıracaktır. Sivil toplum örgütlerinin konuyla ilgili eğitilmesi ve bilgilendirilmesi amacıyla seminerler ya da konferanslar düzenlenmelidir.